معصومه دده بالا با نام هنری هایده، (۲۱ فروردین ۱۳۲۱ - ۳۰ دی ۱۳۶۸) خواننده ایرانی با صدای کنترآلتو است که بیست و یک سال در زمینه موسیقی دستگاهی و موسیقی پاپ ایرانی فعالیت داشت.
هایده در تهران متولد شد. نام اصلی او معصومه دده بالا اس خواهر کوچکتر او، مهستی نیز از خوانندگان معروف ایرانی است که حدود سه سال پیش از هایده خوانندگی را آغاز کرد. هایده، آنگونه که خود به کرات در چندین مصاحبه متذکر شده است، تحت تاثیر صدای پر قدرت و شیوه آوازخوانی دلکش، خواننده صاحب سبک و بلند آوازه ان دوران، روی به عالم موسیقی آورد. وی در ۱۳۴۷، فعالیت حرفهای خود را با خواندن ترانه «آزاده» اثر استادش علی تجویدی که بر روی آخرین سروده رهی معیری ساخته شده بود آغاز اجرای ترانه «آزاده» با ارکستر بزرگ گلها در رادیو تهران آغاز کار هایده بود. وی پس از اجرای چندین اثر دیگر از تجویدی و دیگر آهنگسازان بنام، از جمله همایون خرم, در برنامه گلها، از نخستین سالهای دهه ۱۳۵۰ به خواندن ترانههای پاپ علاقهمند شد که بیشتر از ساختههای فریدون خشنود، جهانبخش پازوکی، محمد حیدری و انوشیروان روحانی بودند.
هایده در شهریور ۱۳۵۷ چندین ماه پیش از پیروزی انقلاب ایران را به مقصد بریتانیا ترک کرد. او تا پایان عمر از این رویداد به عنوان تلخترین خاطره زندگی خود یاد میکرد.
هایده از ۱۳۶۱ در لس آنجلس به فعالیت ادامه داد. یکی از نخستین برنامههای رسمی او در این شهر، کنسرتی در دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس (یو.سی.ال.ای) همراه با گروهی از سازهای ایرانی به سرپرستی منوچهر صادقی بود
مقاله اصلی: ترانهشناسی هایده
در دهههای ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ آثار هایده در ایران به صورت صفحه گرامافون و نوار کاست منتشر شد. بیشتر این آثار و همچنین کارهایی که هایده در دهه ۱۹۸۰ در آمریکا خواند، در دهه ۱۹۹۰ و همچنین ۲۰۰۰ از نو روی سیدی منتشر شدند. قرار دادن ترانههای او در سیدیها اغلب از نظم ویژهای پیروی نمیکند.
دو آلبوم پایانی هایده «ای زندگی سلام» و «سوگند» رسماً به شکل آلبوم روی نوار و سیدی منتشر شدهاند.
نام سیدیهای منتشر شدهٔ دیگر از هایده که بیشتر نام یکی از ترانههای سیدی را بر خود دارند عبارتند از:
روزای روشن
خراباتی
پادشه خوبان
خداحافظ
شب عشق
فریاد
گلواژه
آزاده
بزن تار
رفتم
شانههایت را برای گریه
آشنایی
بلبلی که خاموش شد
ناشنیدهها
اومدنت محاله
دشتستانی
بزم نوروز ۱۳۶۴
سه سیدی نیز از ترانههای هایده همراه با معین، ویگن و مهستی به نامهای «گلهای غربت»، «همخونه» و «اوج صدا» منتشر شدهاست.